ఈ 6 రకాల ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ షిప్ లలో మీది ఏది? 6 Types of Entrepreneurial Ventures - What's your preference?

6 Types of Entrepreneurial Ventures - What's your preference?

1. Investor Backup Ventures

2. Life style Businesses

3. Traditional Businesses

4. Buying an existing company

5. Social Ventures / Impact Ventures

6. Corporate Intrapreneurship 

తీవ్రమైన అనిశ్చితి పరిస్థితులు ఉన్నా ప్రజలకు ఒక ప్రోడక్ట్ లేదా సర్వీస్ అందించే  వ్యక్తులే ఎంట్ర ప్రెన్యూర్స్. అలాంటి  వారు ప్రారంభించినవే అంకుర సంస్థలు (స్టార్ట్ – అప్స్). అయితే ఎంట్రప్రెన్యూర్షిప్ అంటే సింగల్ నిర్వచనం ఇవ్వటం కష్టమే, అది ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ వ్యక్తిగతంగా ఇచ్చుకునే నిర్వచనంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అయితే సాధారణంగా అసలు ఎన్ని రకాల ఎంటర్ ప్రైజ్ లు ఉంటాయి అందులో మీకు ఏ విధానం సరిపడుతుంది అనే అంశాలు తెలపడానికే ఈ ఆర్టికల్.

***    ***    ***    ***    ***    ***

మీకు మంచి ఐడియా వచ్చింది, స్టార్ట్-అప్ మొదలు పెట్టారు, ఇన్వెస్టర్ కూడా దొరికారు, టీమ్ ని రిక్రూట్ చేసుకున్నారు ప్రోడక్ట్ లాంచ్ చేసారు. వినడానికి చాలా సింపుల్ గా ఉంది కదా. కానీ వెంచర్  స్టార్ట్ చేయకముందే అసలు ఎంటర్ ప్రైజ్ లు ఎన్ని రకాలు ఉన్నాయి, మొదలెట్టే వారి లైఫ్ స్టైల్ ఎలా ఉంటుంది, అందులో మీకు బాగా సరిపోయే కేటగిరి ఏమిటి అని తెలుసుకుంటే మంచిది. ఎంటర్ ప్రైజెస్ ను  ఎన్నో కేటగిరీలుగా చెప్పినా ఈ క్రింది ఆరు రకాలు సింపుల్ గా మీకు అనేక రకాల వెంచర్స్ ను అర్థం చేసుకోడానికి ఉపయోగపడుతాయి.   

1.   ఇన్వెస్టర్స్  బ్యాకప్ తో వెంచర్   

ఈ కంపెనీ పెట్టే ముందే వారి ఐడియా మీద గట్టినమ్మకంతో మొదలు పెడతారు , ఇది ప్రపంచంలో ఒక బెస్ట్ అవకాశం గా ఉంటుంది అని. ఇవి ఫౌండర్స్ , ఇన్వెస్టర్స్ కి బాగా సంపదను సృష్టించే  హై గ్రోత్ ఎంటర్ ప్రైజెస్. సాధారణంగా మొదలుపెట్టినప్పుడు చిన్నగా ఉండి వేగంగా, ఎక్కువ విస్తరణ చేయగలిగేలా (స్కేల్ అప్), అధునాతన టెక్నాలజీ తో ముందుకు తీసుకెళతారు. వేగంగా ఎదిగే అవకాశం ఉన్న ఇటువంటి స్టార్ట్-అప్స్ న్యూ యార్క్, షాంఘై, సిలికాన్ వ్యాలీ, బెంగళూర్ నుంచి మన తెలుగురాష్ట్రాల్లో టీ-హబ్ వంటి చోట కూడా మొదలయ్యాయి. ఇది సుభ శూచకం. వీటికి ఏంజెల్ ఇన్వెస్టర్స్, వెంచర్ కాపిటలిస్ట్స్ సపోర్ట్ ఉంటుంది, రాపిడ్ గ్రోత్ ను  ఆశిస్తారు. ఇన్వెస్టర్స్ డబ్బు పెడతారు కాబట్టి వారికి తిరిగి చెల్లించడానికి ఒక ఎగ్జిట్ స్ట్రాటజీ కూడా ముందే పెట్టుకుంటారు.

ఈ వెంచర్స్ లో వ్యక్తిగత జీవితం సెకండరీ అవుతుంది. “ఖచ్చితంగా ఎదగాలి” అనే లక్షణం డామినేట్ చేయడంతో పర్సనల్ టైం ఉండకపోవచ్చు, పని ఒత్తిడి, ఫ్యామిలీతో సమయం కేటాయించలేకపోవడం వంటి పరిస్థితులు ఉంటాయి. వెంచర్ మొత్తం గ్రోత్ చూసుకోవడం, సిస్టం ఆటోమేట్, నిరంతరం ఎదగడానికి ఒక మోడల్ చేయడం ఛాలెంజ్ అవుతుంది. ఊబర్, ఫేస్ బుక్, ట్విట్టర్, అమెజాన్, ఈబే సంస్థలు ఈ కేటగిరి కిందికే వస్తాయి.

2.      లైఫ్ స్టైల్ బిజినెస్

మీకు కావలసిన జీవన విధానం (లైఫ్ స్టైల్) మీ బిజినెస్ ఎలా ఉండాలో నిర్ణయిస్తుంది.  దానిని బేస్ చేసుకునే మీరు ఎలాంటి వెంచర్ చేయాలో నిర్ణయించుకుంటారు.ఈ తరహా వెంచర్ మొదలుపెట్టేముందు ఫౌండర్స్ కి వారు ఎంత సంపాదన ఆశిస్తున్నారు, కొన్నాళ్ళ తర్వాత ఏమి చేయాలి అనేది ముందుగానే ఒక ఆలోచన ఉంటుంది. వెంచర్ కాపిటలిస్ట్ ల వంటి వారినుంచి దాదాపు ఫండింగ్ ఆశించరు , సొంత డబ్బు , ఫ్రెండ్స్ , లోన్స్ మీద ఆధారపడే వెంచర్ మొదలు పెడతారు. ఈవెంట్ మేనేజ్ మెంట్, కస్టమర్ అవసరాలకు తగిన సైకిల్స్ తయారు చేయడం, మెడికల్ అవసరాలకు తగిన షూస్ చేయడం, యాన్టిక్ ఆర్ట్ పీస్ అమ్మటం మొదలైనవి ఈ కేటగిరి లోకే వస్తాయి. పెట్టుబడి, రోజు వారీ ఖర్చులు, అనుకున్న లైఫ్ స్టైల్ కావలసిన డబ్బు, భవిష్యత్తు అవసరాలకు డబ్బు వచ్చే వరకు కంపెనీ ఎదుగుదల కోసం  ప్రయత్నిస్తారు. బాగా వేగంగా  విస్తరణా మార్గాల ప్రయత్నం జరగదు. ఫార్మల్ గా  ఎగ్జిట్ ప్రణాళికలు ఏమి ఉండవు. బిజినెస్ లో కోరుకున్న ఫలితాలు, డబ్బు,  లైఫ్ స్టైల్ అలాగే కొనసాగించడానికి వెంచర్ కొనసాగిస్తారు.  తాము కోరుకున్న లైఫ్ స్టైల్ ప్రాధాన్యంగా ఎంచుకున్న మార్గం కాబట్టి వ్యక్తిగత, కుటుంబ జీవితానికి సమయం కేటాయిస్తారు.

3.      సాంప్రదాయ విధానంలో ఉండే నిలకడ వ్యాపారం

ఇప్పటికీ ప్రపంచంలో ఎక్కువ ఎంట్ర ప్రెన్యూర్శిప్ లో ఎక్కవ భాగం ఈ కేతగిరిలోదే. ఒక షాప్ , వ్యాపారం ద్వారా ప్రతినెల నిలకడగా కొంత డబ్బు వచ్చేలా ఒక వెంచర్ మొదలు పెడతారు. నడిపినంతకాలం రోజువారీ అదే బిజినెస్ , అదే కాష్ ఫ్లో , నిరంతరం వారే కస్టమర్స్ ఉండే వెంచర్. ఆర్గానిక్ ఎదుగుదల ఉంటుంది. ఒక షొప్ పెట్టి దానిలో లాభాలు వచ్చేలా ఎదిగేందుకు ఫౌండర్స్ ప్రయత్నిస్తారు. కిరాణా షాప్స్, స్ట్రీట్ ఫుడ్ అందించే వెంచర్స్, ట్రావెల్ ఏజెంట్, సెలూన్ ఇలా రోజు వారీ అవసరాలను తీర్చే చిన్న వ్యాపారాలు ఈ కేటగిరి లోకే వస్తాయి.   ఇందులో కుడా సొంత డబ్బు లేదా ఫ్రెండ్స్, బ్యాంకు వద్ద లోన్ తీసుకుంటారు కానీ ఫార్మల్ ఇన్వెస్టర్స్ ఉండరు. నెలకి కుటుంబ అవసరాలకు, లైఫ్ స్టైల్ కు కొంత డబ్బు నిలకడగా రావడానికే ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. ఈ కేటగిరిలో సంపద సృష్టి, బిజినెస్ స్కేల్ అప్ చేయడానికి కొన్ని పరిధులుంటాయి.  కుటుంబానికి కావలసినంత సమయం ఉంటుంది కానీ షాప్, బిజినెస్ ఏ రకం అనే దానిని బట్టి కాస్త ఒత్తిడి, సమయం లేకపోవటం కూడా ఆశించవచ్చు. ఎక్కువ సమయం పనిచేయాల్సిన అవసరం ఉండొచ్చు , కొద్ది మంది లేదా ఇతర ఎంప్లాయిస్ ఉండకపోవచ్చు.

4.      ఒక కంపెనీ ని కొనడం 

ఎంట్రప్రెన్యూర్ షిప్ బై  యాక్విజిషన్ అని కూడా అంటారు. ఈ కేటగిరిలో ఫౌండర్స్ ఆల్రెడీ ఉన్న ఒక కంపెనీ కొంటారు. లాస్ లో ఉన్న, షట్ డౌన్ అయిన కంపెనీని కొని కొత్త టెక్నాలజీ, ప్రాసెస్, సిస్టం, డిఫరెంట్ మార్కెటింగ్ ద్వారా కొత్తగా మొదలు పెడతారు. సొంత డబ్బు , ఫ్రెండ్స్ , బ్యాంకు లోన్స్, ప్రైవేటు ఈక్విటీ ఫండింగ్ ద్వారా మొదలు పెట్టే అవకాశం ఉంది. ఎదుగుదల (గ్రోత్) అనేది ఫౌండర్స్ ఆశయాలు, ఇన్వెస్టర్స్ అవసరాలపై ఆధారంగా ప్లాన్ చేస్తారు. ఉన్న కాష్ ఫ్లో రన్ చేయడానికి, లాభాల బాటలో నడిపించడానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తారు. వీలైతే తర్వాతి కాలంలో ఎక్కువ డబ్బుకి అమ్ముతారు. డబ్బు కోసమా? మళ్ళీ లాభానికి అమ్మటం కోసమా? అనేదానిపై ఎగ్జిట్ ప్లాన్ ఆధారపడి ఉంటుంది. దానిమీద ఫౌండర్స్ లైఫ్ స్టైల్ ఆధారపడి ఉంటుంది. మొదలు పెట్టిన కొత్తలో ఒత్తిడి ఉంటుంది. అనేక బిజినెస్ అవసరాలు బట్టి వాటిపై ఫౌండర్స్ ఎంత త్వరగా విషయాలు నేర్చుకుని భవిష్యత్తు అంచనా వేస్తారనే దానిపై లైఫ్ స్టైల్ పై ప్రభావం ఉంటుంది.

5.      సోషల్ వెంచర్స్ 

ప్రపంచం ఒక మంచి ప్రదేశంగా ఉండాలని, సమాజం ఆరోగ్యంగా ఉండాలని ఆశించే వెంచర్స్ ఈ కేటగిరిలోకి వస్తాయి. సొంత డబ్బు, బ్యాంకు లోన్స్ మాత్రమే కాకుండా వెంచర్ లక్ష్యాలతో అనుసంధానంగా నడిచే అంతర్జాతీయ సంస్థలు, ట్రస్ట్ లు, వెంచర్ కాపిటలిస్టులు ఫండ్ అందిస్తారు. మార్కెట్ షేర్ , ఫౌండర్స్ కోసం డబ్బు కంటే సమాజంపై సానుకూల ముద్ర వేయడానికి ప్రాధాన్యత ఉన్న వెంచర్స్. నిరంతరం సామాజిక కార్యక్రమాలు కొనసాగించడానికి అవసరం కాబట్టి  కొన్ని లాభాలు కూడా ఆశిస్తాయి. వెంచర్ ఎదుగుదల అనేది వారు “ఎంత మంది జీవితాలకు ఉపయోగపడుతున్నాం” అనే కీలక అంశం పై ఉంటుంది, వీలైనంత వరకు స్కేల్ అప్ చేస్తారు. ఒక సామాజిక అవసరంతీరడమే లక్ష్యంగా పని చేస్తారు , ఫార్మల్ ఎగ్జిట్ ప్లాన్ ఏమి ఉండదు. ప్రాజెక్ట్ అవసరాలను బట్టి, దానికి ఫండ్ ఇచ్చే సంస్థల ఆశయాలను బట్టి వ్యక్తిగత జీవితం, కుటుంబ సమయం, ఒత్తిడి ఉంటాయి. నాంది ఫౌండేషన్ , రూమ్ to రీడ్, saathii.org, Plan International, Dabbawala, Jayashree Industries (ప్యాడ్ మాన్ చిత్రాన్ని నిర్మించిన అరుణాచలం మురుగదాస్ సంస్థ) వంటివి కొన్ని ఉదాహరణలు.  

  

6.      కార్పోరేట్ ఇంట్రాప్రెన్యూర్షిప్ 

విపరీతంగా  కస్టమర్ల అవసరాలు, అభివృద్ధి చెందుతున్న టెక్నాలజీ, పెరుగుతున్న కాంపిటీషన్ వలన విచ్చిన్న ఆవిష్కరణ (డిస్రప్టివ్ ఇన్నోవేషన్) కోరుకుంటున్న ఈ తరుణంలో. కంపెనీలు కూడా కార్పొరేట్ ఎంట్ర ప్రెన్యూర్శిప్ తప్పనిసరి. బాగా ఎదిగిన ఒక కార్పొరేట్ కంపనీలో కొత్త ఐడియాతో, కొత్త బిజినెస్ తో ముందుకు రావడమే కార్పోరేట్ ఇంట్రాప్రెన్యూర్షిప్. దాని ద్వారా కొత్త లాభాలు, కంపెనీ పేరు, కస్టమర్స్ ను మరో ప్రోడక్ట్ ను  కూడా కొనేలా చేయటం లక్ష్యం. దాదాపు పై స్థాయి అధికారులైన వారితో ఒక పేరెంట్ సంస్థ సీక్రెట్ ప్రాజెక్ట్ లా మొదలుపెట్టే అవకాశం ఉంది. ఎక్కువ ఆ మాతృ సంస్థ ఫండింగ్ చేస్తుంది, లేదా ఫండింగ్ ఇప్పించే ప్రయత్నం చేస్తుంది. కొత్త మార్కెట్ సొంతం చేసుకోడానికి వేగంగా ఎదుగుదల ప్లాన్ ఉంటుంది, పేరెంట్ కంపెనీకి ఎదుగుదల ఇవ్వడానికి, అసెట్స్ ఇవ్వడానికి తోడ్పడుతుంది. ఇందులో పనిచేసే వ్యక్తులు జాబు హోల్డర్స్ అయినా, కన్సల్టెంట్ అయినా ఆశ్చర్యం ఏమి లేదు.   

ప్రతి కేటగిరీలోనూ ప్లస్, మైనస్ రిస్క్ రెండూ ఉంటాయి. ఈ ఆరు విధానాలను స్పష్టంగా అర్థం చేసుకుంటే కూడా మీరు ఎంత సమయం, డబ్బు, ఏ స్థాయి ప్రభావం చూపాలనుకుంటున్నారు, లైఫ్ స్టైల్ ఎలా ఉండాలనుకుంటున్నారు అనేదానిపై వెంచర్ కేటగిరి సెలెక్ట్ చేసుకోవచ్చు. ఇవి ముందుగా తెలియాల్సిన అంశాలు , ఎందుకంటే తీరా సగం దూరం వెళ్ళాక నేను అనుకున్నది ఒకటి కానీ జరుగుతుంది ఒకటి అనుకునే సమయం ఉండడు కదా. ఈ అవగాహనతో మీ వెంచర్ కేటగిరి నిర్ణయించుకోండి,   బెస్ట్ విషెస్ ఫర్ యువర్ ఎంట్రప్రెన్యూర్శిప్ జర్నీ.

***  ***  సైకాలజీ టుడే తెలుగు పత్రికలో ఏప్రిల్ 2018 సంచికలో ప్రచురించబడిన  ఆర్టికల్  ***  ***

ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ గా విజయం సాధించాలంటే ఈ 4 దశలు దాటాలి- 4 Stages to Cross to Become Successful Entrepreneur

4 Stages to Cross to Become Successful Entrepreneur  

1. Start with right idea that address the needs, that can be sustained around 10 years atleast from now

2. Develop a business plan even though day to day activities seem uncertain, get a over all vision for your work

3. Attract seed fund so that you can get started and move forward

4. While addressing the needs, get a paying customer. Increase customer base while managing cashflow effectively. If you invest all money only for advertisement / marketing and waiting for customers to come and can not pay bill, thats a bad sign.

ప్రతి ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ ఒక ప్రాసెస్ (విధానం) ప్రకారం ముందుకు వెళ్ళాలి. ఎవరు ఎలా ఆలోచించినా, ఏ పనినైనా సక్సెస్ ఫుల్ గా నడిపించేందుకు కొన్ని కీలక దశలు ఉన్నట్లు స్టార్ట్ అప్ జర్నీ లో కూడా ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ కొన్ని ముఖ్యమైన దశలు ఉంటాయా? అవి ఏమిటి? ఈ వ్యాసంలో ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ ప్రాసెస్ ముఖ్యదశలు, వాటి ప్రాముఖ్యత చర్చిద్దాం.

***    ***    ***    ***    ***    ***

ఒక మంచి ఐడియా లేకుండా మీరు స్టార్ట్-అప్ మొదలు పెట్టలేరు, అసలు మొదలే పెట్టకపోతే ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ (Entrepreneur) కారు.  ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ గురువుల భాషలో చెప్పాలంటే మీరు కేవలం “వాంట్రా ప్రెన్యూర్” (wantrapreneur) గా మాత్రమే మిగిలిపోతారు. ఇదేదో పదాల మేజిక్ కాదు.  కేవలం ఎంట్ర ప్రెన్యూర్  అవ్వాలని కోరుకునే వ్యక్తులు మాత్రమే అని అర్థం. అలా కోరుకుంటూనే ఉంటారు, ఎప్పుడు పని మొదలు పెట్టారు.  మరి కోరుకోవడం నుంచి అనుకున్న వెంచర్ మొదలెట్టి ఫలితాలు సాధించడానికి మీరు ఎన్ని దశలు దాటాలి అవి ఎలా ఉంటాయో చూడండి.

1.   సరైన ఐడియా తో మొదలెట్టాలి 

ఒక రైట్ ఐడియా, ప్రజల జీవితాన్ని ఉన్నతంగా మార్చే ఆలోచన రావడం మొదటి దశ. మీ ఐడియా సక్సెస్ అవుతుందో లేదో గత వ్యాసంలో తెలుసుకున్నారు. అన్ని ఐడియాలు మీ వెంచర్ స్టార్ట్ చేయడానికి సరిపోకపోవచ్చు. అందుకే  మార్కెట్ రీసెర్చ్ చేయాలి, దానివలన ప్రజల అవసరాలు తీరతాయని వాళ్ళు అనుకుంటున్నారా అనేది గమనించాలి, అందుకు డబ్బు చెల్లించడానికి  సిద్దంగా ఉన్నారా తెలుసుకోగాలగాలి.

ఒక ఐడియా దశలోనే కస్టమర్స్ ని చేరుకొని కాన్సెప్ట్ మీద సేల్స్ చేయడానికి ప్రయత్నించొచ్చు, ఇందేంటంటే మీ చేతిలో ప్రోడక్ట్ లేకపోయినా కస్టమర్స్ పల్స్ ఇష్టాలు తెలుసుకుని మీ ప్లానింగ్, ప్రోడక్ట్ లో  చిన్న మార్పులు చేసుకోవడం. ఉదాహరణకి ఒకతనికి వ్యాపారం చేయాలని ఉంది. ఆరు నెలల రెంట్ అడ్వాన్సు గా ఇచ్చి, యాభైవేలు డిపాజిట్ గా చెల్లించి, లక్ష పెట్టి ఇతర మెటీరియల్, సరుకు తెచ్చి ఏదైనా బ్రాండ్ పాలు, పాల ఉత్పత్తులు బిజినెస్ చేయాలనుకున్నాడు. దానికంటే ముందు అతను అక్కడ ప్రజలు ప్రస్తుతం ఏ పాలు వాడుతున్నారు, వాళ్లకి ఎక్కడినుంచి వస్తున్నాయి, ఎంత ప్రయాణ ఖర్చులు అవుతాయి, కొత్తగా స్టార్ట్ చేస్తే ఏ విషయం వారిని ఆకర్షిస్తుంది, నెలకు ఎన్ని వేల లీటర్లు అమ్మగలను అని ఆలోచించుకోవాలి. క్వాలిటీ పాలు అందించాలనుకోవడం మంచి ఐడియా కానీ ప్రస్తుత స్థితిలో మార్కెట్ పరిస్థితి తెలుసుకోవడం ముఖ్యం. డబ్బు పెట్టి ఆ తర్వాత కస్టమర్ కోసం షొప్ లో వెయిట్ చేసే బదులు, కస్టమర్ లు ఉన్నారా? కొంటారా? అని తెలుసుకోవటం చాలా మంచిది.

2.      బిజినెస్ ప్లాన్ అభివృద్ధి చేయాలి

సాధారణంగా ఆరు  రకాల సంస్థలు ఉంటాయి.

a.      అధిక ఎదుగుదల ఉండే వెంచర్ కాపిటల్ సప్పోర్ట్ తో నడిచే సంస్థలు. సిలికాన్ వ్యాలీలో ఐడియా నుంచి అంకురించి గొప్పగా ఎదిగిన సంస్థలు, ఊబెర్, పేటీయం  ఈ కేటగిరీ లోకే వస్తాయి. ఇప్పుడిప్పుడే మన తెలుగు రాష్ట్రాలోను ఇలాంటివి వస్తున్నాయి, త్వరలో మరిన్ని రాబోతున్నాయి.

b.      జీవన విధానాలు (లైఫ్ స్టైల్) ఆధారిత సంస్థలు.

c.       చిన్న, మధ్య తరగతి వ్యాపారాలు

d.      ఇతర సంస్థలను కొనడం, టేక్ ఒవర్ చేయడం ద్వారా సృష్టించిన సంస్థలు

e.       సామాజిక అవసరాలను తీరుస్తూ నడపబడే సంస్థలు. ఇంపాక్ట్ వెంచర్స్ అనికూడా అంటారు. వీటికీ NGO లకు కాస్త తేడా ఉంటుంది.

f.        పెద్ద కార్పొరేట్ సంస్థలు

మీ వెంచర్ ఎలాంటిది అయినా ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ షిప్ దశలలో బిజినెస్ ప్లాన్ ఉండటం చాలా కీలకం. ప్లాన్ అంటే బాగా రాసిన డాక్యుమెంట్ మాత్రమే ఉండాలి అని కాదు. అంకుర సంస్థగా ఉన్నప్పుడు మీరు చేయాల్సిన పనులు కనీసం ఒక లిస్టు లా డెవలప్ చేసుకోవాలి, మీ వెంచర్ డెవలప్ చేయడానికి కావలసిన వనరులు, మార్కెటింగ్ పద్దతులు, ఇతర అడ్మిన్ కార్యకలాపాలు గురించి స్పష్టత ఉండాలి. బిజినెస్ ప్లాన్ అనగానే వెంటనే కాస్త అనుభవం ఉన్నవాళ్ళు నాలుగు రోజుల్లో ఆ papers అన్నీ డస్ట్ బిన్ లోకే వెళతాయి దానికి రాయడం దేనికి అనుకుంటారు, మనం ఎలా ప్లాన్ చేసినా మార్కెట్ లో పరిస్థితులు అప్పటి కప్పుడు మారతాయని వాదించే వారు ఉన్నారు. వాస్తవమే మరియు ఆ వాస్తవాన్ని ఇంకా బాగా అర్థం చేసుకోడానికి, వేర్వేరు విధాలుగా ప్రయత్నాలు చేయడానికి ప్లాన్ ఉండటం మీ వెంచర్ ఎదుగుదల దశ (గ్రోత్ స్టేజి) చేరుకోడానికి బాగా ఉపయోగం. మీ వ్యాపారానికి లోన్ తీసుకోవాలన్నా, ఒక భాగస్వామిని చేర్చుకోవాలన్నా, కొన్ని రోజుల తర్వాత ఇన్నోవేటివ్ థాట్స్ తో ముందుకు వెళ్ళాలన్నా ఈ డాక్యుమెంట్ ఉపయోగపడుతుంది.    

3.      సీడ్ ఫండ్ ని ఆకర్షించాలి

మీ వద్ద చక్కని ఐడియా ఉంది, దాని గురించి మార్కెట్ రీసెర్చ్ చేస్తే మంచి రెస్పాన్స్ వచ్చింది. ప్రజలకు కొన్ని అవసరాలు ఉన్నాయి మీ ఐడియాతో తీర్చగలరు, ప్రజలు అందుకు డబ్బు ఇస్తారని ఆశిస్తున్నారు లేదా ఇంకొక అడుగు ముందుకేసి ప్రీ-ఆర్డర్ గురించి కూడా వాకబు చేసారు, అలా ఆర్డర్ చేసుకోడానికి కూడా ఇష్ట పడిన కస్టమర్స్ ఉన్నారు. మరి మీ ఐడియా ఒక వెంచర్ లా ముందుకు వెళ్ళాలంటే కావలసిన పనులు చేయడానికి మీకు మానవ వనరులు కావాలి, టెక్నికల్ సపోర్ట్ కావాలి, ప్రోడక్ట్ ప్రోటో టైపు చేయాలి, లేదా వెబ్ సైట్ నిర్మించాలి....ఇవి ఏవి కావాలన్నా ముందు డబ్బు కావాలి. ఇలా స్టార్ట్-అప్ తొలి దశలో కావలసిన కనీస డబ్బుని అందించేవే సీడ్ ఫండింగ్ సపోర్ట్ సంస్థలు. ఆ డబ్బు మీది, మీ కుటుంబ సభ్యులది, మీ ఫ్రెండ్స్ , కో- ఫౌండర్స్ నుంచి రావొచ్చు లేదా మీ ఐడియా పై నమ్మకంతో ఇతరులు , ఫండింగ్ సంస్థలు (ఏంజెల్ ఇన్వెస్టర్స్, గ్రాంట్, బ్యాంకులోన్ వంటివి) పెట్టుబడి పెట్టొచ్చు.  సాధారనంగా కుటుంబ ఉసభ్యుల , ఫ్రెండ్స్ ద్వారా ఎక్కువ వెంచర్స్ తమ స్టార్ట్ అప్ సీడ్ ఫండ్ తీసుకుంటాయి ఎందుకంటే వారు మీ మీద , మీ పని మీద , ఐడియా మీద నమ్మకంతో ఇస్తారు. అలా అని వాళ్ళు ఇవ్వక పోతే మీ ఆలోచన విరమించుకోవాల్సిన అవసరం లేదు. seedfund.in, హైదరాబాద్ ఏంజెల్స్ వంటి సంస్థలను కూడా సంప్రదించవచ్చు.  

4.      డబ్బు చెల్లించే కస్టమర్ ని పొందాలి

మీ వెంచర్ లో ప్రోడక్ట్ తయారీ / సర్వీస్ మొదలైంది దాని గురించి దానివలన లాభాల గురించి ఎవరికీ బాగా అవసరలో నిచ్ మార్కెట్ తెలుసుకుని వారిని కలుస్తున్నారు. ఇప్పుడు వారిని ఒప్పించి మీ కస్టమర్ గా చేసుకుని మీ ప్రోడక్ట్ , సేవలు అమ్మాలి. అంతే కాదు వాటికి బిల్ ఇచ్చి డబ్బు లేదా చెక్ తీసుకోవాలి. అంటే మీ చేతికి మీ సర్వీస్ / లేదా ప్రోడక్ట్ ద్వారా డబ్బు రావాలి. అతి తక్కువ ఖర్చుతో మీకు డబ్బు చెల్లించే  కస్టమర్ దొరికితే , వాళ్ళు నిత్యం మీ వద్దకే వస్తే మీ బిజినెస్ సక్సెస్. మరోలా జరిగితే మీకు డబ్బు రాకపోతే మీ వెంచర్ కు ఒక ఫుల్ స్టాప్ పడే రోజు వచ్చినట్టే. తక్కువ ఖర్చుతోనే ఎంతమంది వీలైతే అందరు కస్టమర్స్ ని ఆకర్షించి వారికి మీ ప్రోడక్ట్ అమ్మటం మీ లక్ష్యం అవ్వాలి, ఆ తర్వాత వారికి మంచి కస్టమర్ సర్వీస్ ఇచ్చి మళ్ళీ మళ్ళీ వచ్చేలా చేయాలి. హ్యాపీ కస్టమర్స్ మరొకరికి మీ గురించి చెప్పేలా చేయాలి, వీడియో టెస్టిమోనియల్స్ తీసుకుని మీ కస్టమర్స్ చూసేలా చూడాలి. ఆ విధంగా మీకు రెవిన్యూ వచ్చేలా చూడాలి. ఒకసారి కస్టమర్ బేస్ తయారయ్యాక మరిన్ని ప్రొడక్ట్స్ , విభిన రకాల ప్రొడక్ట్స్, ఆ మార్కెట్ లో కొత్త ఆవిష్కరనలపై దృష్టి పెట్టి మీ సంస్థ గ్రోత్ స్టేజి కి వెళ్ళొచ్చు.

మనసుపెట్టి ఎంతో శ్రద్ధగా ఒక్కొక్క విషయం ముందుకు తీసుకెళుతూ చేసినా ఒకోసారి వెంచర్  సక్సెస్ అవ్వొచ్చు , ఒకోసారి ఫెయిల్ అవ్వొచ్చు. స్టార్ట్ అప్ స్టోరీస్ లో సక్సెస్ ల కంటే ఫైలురెస్ ఎకువ ఉండొచ్చు కానీ చాలా వరకు మనం గ్రహించాగాలిగినవే అంటారు స్టార్ట్ అప్ గురువులు. కాబట్టి ఈ నాలుగు దశలను కంప్లీట్ చేసేలా మీ ప్రయత్నాలు చేయండి. సక్సెస్ అయినా ఫెయిల్ అయినా తట్టుకునే మైండ్ సెట్ చేసుకుని లెర్నింగ్ అండ్ డూయింగ్ అనుకుంటూ ముందుకు వెళితే ప్రపంచానికి కావలసిన గొప్ప ఆవిష్కరణ మీనుంచే రావొచ్చు , మీరే మరో స్టీవ్ జాబ్స్ కావొచ్చు. బెస్ట్ విషెస్.

***  ***  సైకాలజీ టుడే తెలుగు పత్రికలో మార్చ్ 2018 సంచికలో ప్రచురించబడిన  ఆర్టికల్  ***  ***

మీ బిజినెస్ ఐడియా హిట్టా? ఫట్టా? Does your business idea brings you success or failure?

Does your business idea brings you success or failure?

To understand answer to this question, try to respond to following questions.

1. Does it really address the needs of the people?

2. Do people pay for such product or service if they can address their needs?

3. Does this business idea has huge market?

4. Are you willing to work on it with passion irrespective of the challenges?

5. Did you test your idea?

6. What is your marketing strategy?

సగటున ఒక మనిషికి రోజుకు 60 వేల ఆలోచనలు వస్తాయట. ఇలా వచ్చి అలా వెళ్ళే ఆలోచనల సునామీలో చమక్కున మెరిసే ఒక మంచి స్టార్ట్అప్ ఐడియాను వెంటనే రాసిపెట్టుకుంటే మంచిదని చెప్తారు ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ గురువులు. అయితే ఇలా వచ్చే బిజినెస్ ఐడియాలను కొందరితో చర్చించి, ఆమోదం తీసుకుని అడుగు ముందుకు వేయాలా? లేదా సొంతంగా నిర్ణయం తీసుకుని రంగంలోకి దిగాలా?  అనేది చాలా మందికి అర్థం కాని విషయం. అలా మీకు వచ్చిన వ్యాపార ఆలోచన (బిజినెస్ ఐడియా) ను టెస్టింగ్ దశకు తీసుకెళ్ళాలంటే ఏ అంశాలు పరిగణనలోకి తీసుకోవాలో వివరించడానికే  ఈ వ్యాసం. 

***    ***    ***    ***    ***    ***

సాధారణంగా బిజినెస్ లో  మనకేమి ఇష్టమో దానిని దృష్టిలో ఉంచుకుని ఒక వ్యాపారాన్ని చేయాలని చూస్తాము. కానీ మార్కెట్ అవసరం ఏమిటి, ప్రస్తుతం ఆ ప్రోడక్ట్/సర్వీస్ యొక్క గ్యాప్ ఏంటో తెలుసుకుని దానిని పూరించే విధానాలపై ఆలోచన (బ్రెయిన్ స్టార్మ్) చేస్తే మంచిదని నిపుణులు సూచిస్తారు. అందుకే మీ వ్యాపార ఆలోచన (ఐడియా) సక్సెస్ వైపు తీసుకెళుతుందా? లేదా? ఒక ఐడియాతో ముందుకు వెళితే బిజినెస్ ఫలితం ఏ అంశాలపై ఆధారపడి ఉందో తెలుసుకుందాం. 

1. ఒక సమస్యను తీరుస్తుందా?: మీ ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ షిప్ వలన ప్రజల అవసరం తీరుతుందా లేదా? ఒక ముఖ్య అవసరాన్ని (సమస్యను) తీర్చగలగాలి, ఇబ్బంది నుంచి వారి జీవితాన్ని సులువుగా నడిపించేలా ఉపయోగపడాలి. సమస్యకు పరిష్కారం ఇచ్చే వాటినే ప్రజలు విలువ ఇస్తారు, మార్కెట్ లో ఆహ్వానిస్తారు.  
   
2. ప్రజలు డబ్బు చెల్లిస్తారా? : మీ ఆలోచన ద్వారా ఆవిష్కరించే వస్తువు, సేవ ప్రజల అవసరం తీరుస్తుంది అని మీకు నమ్మకం ఉంది. ఇప్పుడు వెంటనే అర్థం చేసుకోవలసింది ఆ సేవకు/వస్తువుకు ప్రజలు డబ్బులు చేల్లిస్తారా? డబ్బు చేల్లిన్చానంత వరకు ఒక ఐడియా కేవలం ఐడియాగానే ఉండిపోతుంది, వ్యాపారం కాదు. ఒక సారి చెల్లిస్తారు అనుకుంటే ఎలాంటి కస్టమర్లు ఉన్నారు ? వారు ఎంత చెల్లిస్తారు అని ఆలోచించగలగాలి. సాధారణంగా  తక్కువ ఖర్చుతో మంచి విలువ అందుతుంది అని అనిపిస్తే ఆ ఆలోచనను  ప్రజలు అంగీకరిస్తారు. అందుకే మీరు ఏ రేటుకి (ప్రైస్ పాయింట్) అమ్ముతారో స్పష్టంగా, అనేక మార్కెట్ అంశాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని నిర్ణయించాలి.
   

3. పెద్ద టార్గెట్ మార్కెట్ ఉందా? : మీ ఆలోచన బాగుంది, అవసరం ఉన్న వారు డబ్బు ఇస్తారు అని అనుకున్నారు. కానీ మీ ప్రోడక్ట్ , సర్వీస్ తీసుకునే మార్కెట్ ఎంత పెద్దగా ఉంది? ఎంత మంది ఆ అవసరం ఉన్న వాళ్ళు ఉన్నారు? ఎన్ని సంవత్సరాలు మీరు ఆ టార్గెట్ గ్రూప్  (నిచ్ మార్కెట్) కు సేవలు అందించే అవకాశం ఉంది. ఇతర ప్రత్యామాయాల కంటే మీరు ఉన్నతంగా చేయగలిగితే మీకు ఎంత శాతం మార్కెట్ షేర్ వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఇలా ప్రతి అంశం చెక్ చేసుకోగలగాలి. ఎందుకంటే తీసుకునీ వాళ్ళు ఉంటేనే గదా మనకు లాభాలు వచ్చేది.
4. మీ అభిరుచి (పాషన్) ఎంత ? : మీ ఆలోచన బాగుంది, ఆ అవసరాన్ని తీర్చుకోడానికి డబ్బులు ఇచ్చే మార్కెట్ ఉంది, మంచిదే అయితే మీ నిచ్ మార్కెట్ ను  చేరేందుకు కేవలం ఐడియా సరిపోదు దానిని సరైన విధానంలో మార్కెట్ లోకి తీసుకెళ్ళాలి, సవాళ్ళను అధికమించాలి. అందుకు మీ సమయం, శక్తి, నైపుణ్యాలు, ఇతర వనరులు పూర్తిగా మీ ఐడియా మీద పెట్టడానికి రెడీగా ఉండాలి. ఆ పాషన్, అభిరుచి మీలో ఉందా? మీరు ఇతరులతో కలిసి ఐడియాపై పనిచేస్తే ఎవరి బాధ్యతలు వారు స్పష్టంగా నిర్ణయించుకోవాలి. ఏది ఏమైనా ఐడియా నుంచి పైలట్ చేసి, వచ్చిన రెస్పాన్స్ గమనించి ఈ జర్నీ లో పాఠాలు నేర్చుకుంటూ ముందుకెళ్ళే పాషన్ చాలా అవసరం. బెంబేలు ఎత్తి మధ్యలో వదిలేసే వారికి బిజినెస్ పనికిరాదు, అలా అని ఫలితం మారకపొయినా ఏదో వస్తుందని రాంగ్ ఐడియాకు వేలాడపడకూడదు. ఈ పాఠం అర్థం చేసుకొని కమిట్మెంట్ తో వర్క్ చేయాలి.
   
5. ఐడియాను టెస్ట్ చేసారా? : కేవలం ఆలోచనల్లో ఇలా చేస్తే ఇలా రెస్పాన్స్ వస్తుందని ఊహించుకోవడం,  బుర్ర నిండా డౌట్స్ (సందేహాలు) పెట్టుకోవడం, కేవలం పాజిటివ్ ఆలోచనలు (పని చేయకుండానే ?) ఎవరో వచ్చి హెల్ప్ చేస్తే బాగుండు నా ఐడియాతో అద్భుతాలు చేస్తాను అనుకోవడం విజయవంతమైన ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ లక్షణం కాదు. మీతో మొహమాటంతో నిజాన్ని చెప్పలేని స్నేహితులు, మీతో పాటు పనిచేయడానికి వచ్చిన పార్టనర్స్, మీ కుటుంబ సభ్యులు కాకుండా పూర్తిగా కొత్త వారితో మీ ఐడియాను టెస్ట్ చేయండి. ఒకవేళ మీ టార్గెట్ గ్రూప్ అనుకున్న కొత్త వారు “ ఓహ్.. అవునా అలాంటి సర్వీస్ ఉందా?, బాగుంది ... ఆ ప్రోడక్ట్ ఎక్కడ దొరుకుతుంది?”  వంటి ప్రశ్నలతో  ఉత్సాహంగా  వివరాలు అడిగారంటే మీ ఐడియాలో విషయం ఉందన్న మాట. వారు సుముఖంగా రిప్లై ఇవ్వలేదంటే మీరు అనుకున్నంతగా మీ ఐడియా మీ టార్గెట్ గ్రూప్ కి రీచ్ అవ్వటం లేదన్న మాట. మీ ఐడియాను కొత్త వారైన టార్గెట్ గ్రూప్ తో టెస్ట్ చేసినపుడు వారి అభిప్రాయాలను తెలుసుకుని కొన్ని మార్పులు చేసుకోడానికి రెడీ గా ఉండాలి. కొత్త గోధుమపిండి బ్రాండ్ మార్కెట్ లో పరిచయం చేయాలనుకున్నారు అనుకోండి ఆల్రెడీ ఉన్న వారికంటే మంచి క్వాలిటీ ఉంది కదా అని ఒకే సారి 5 కేజీల ప్యాకెట్ మాత్రమే పరిచయం చేస్తే అది కుటుంబాలకు తెలుగు రాష్ట్రాలలో ఇష్టం ఉండకపోచ్చు,  ప్రతి రాత్రి మా చపాతీ తినండి ఆరోగ్యంగా ఉండండి అనే వాణిజ్య ప్రకటనతో మీరు చిన్న ప్యాకెట్ లు పెట్టండి అనే కస్టమర్ సలహాలతో ఇంకొంచం మార్కెట్ షేర్ మీ సొంతం చేసుకోవచ్చు. అందుకే కస్టమర్ చెప్పే పాయింట్స్ అర్థం చేసుకోవాలి. అలా చాలా మంచి  ఐడియాలు కూడా యధావిధిగా కాకుండా కొద్ది మార్పులతో మార్కెట్ లోకి వెళ్లి  సక్సెస్ అవుతుంటాయి.   
   

6. మీ మార్కెట్ ఎలా చేస్తారు? : చాలా మంది ఎంట్ర ప్రేన్యూర్స్ మంచి ఐడియాతో ప్రజల సమస్యలు తీర్చుదామనుకుంటారు కానీ మంచి మార్కెట్ విధానం గురించి ఆలోచించరు. మంచి ప్రోడక్ట్ / సర్వీస్ అయితే చాలు ప్రజలు వాళ్ళే వచ్చి వినియోగించుకుంటారు అనుకుంటే మనం రాంగ్ రూట్ లో డ్రైవింగ్ చేస్తున్నట్లే. మంచి ఐడియా ఉంటే సరిపోదు, దానిని టార్గెట్ గ్రూప్ కు చేర్చడానికి మంచి మార్కెటింగ్ ఉండాలి. మీ మార్కెట్ విధానం ఏమిటి? మీకు మంచి ప్రోడక్ట్ ఉండి, సాలిడ్ మార్కెట్ ప్లాన్ ఉంటే విజయావకాశాలు ఎక్కువ. కానీ మంచి ప్రోడక్ట్ ఉంది కూడా మార్కెట్ విధానం లేకపోతే విజయావకాశాలు చాలా చాలా తక్కువ. ఎంత త్వరగా ఐడియా మీద వర్క్ చేయాలనుకుంటే అంత త్వరగా మార్కెట్ విధానం ఆలోచించాలి. 

మీ ఐడియా ఇతరులకు చెప్పండి కనుబొమ్మలు పైకి ఎగరేసి , కళ్ళు పెద్దవి చేసి చూస్తే అది హిట్టు , వాళ్ళు నొసలు చిట్లిస్తే ఫట్టు అని అంటారు ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ గురువులు. దీనికే ఐ బ్రో టెస్టింగ్ (కనుబొమల పరీక్ష అని పేరు). అంటే ఇతరుల స్పందన వెంటనే తెలిసిపోతుందని అర్థం. అయితే మీ వ్యాపార ఆలోచన (బిజినెస్ ఐడియా) విషయంలో ఐ బ్రో టెస్టింగ్ కాకపోయినా ఈ ఆరు ముఖ్య ప్రశ్నలు వేసుకుని మీ జవాబులు చూసుకోండి. మీ ఐడియా ఏ స్థితిలో ఉందో కొంత అవగాహన వస్తుంది. ఒకోసారి మీ ఐడియా మార్కెట్ పరిస్థితుల కంటే వేగవంతమైనది అయుండొచ్చు చాలా సంవత్సరాలకు ఉపయోగం ఉండొచ్చు, కానీ ఇప్పుడు బిజినెస్ చేయాలంటే ఇప్పుడు  మార్కెట్ చేయగలిగిన ఆలోచననే స్టార్ట్ చేయాలి. అన్నింటికంటే ఆఖరిగా మీ ఐడియా సింపుల్ గా ఇతరులకు చెప్పగలగాలి, దానిని మీ అమ్మమ్మ కు చెప్పినా అర్థంమయ్యేలా  సింపుల్ గా చెప్పే విధానాలు పాటించాలి.

ఇంకెందుకు ఆలస్యం మీ ఐడియాలు మార్కెట్లో ప్రజల అవసరాలను తీర్చేవనుకుంటే ఈ ప్రశ్నల ద్వారా వాటిని ఉన్నతంగా అర్థం చేసుకుని ప్రజలకు చేర్చండి. కొత్త సేవలు సృష్టించండి, మరిన్ని ఉద్యోగాలు సృష్టించండి. మేక్ ఇన్ ఇండియా ఉద్యమంలో మీరు భాగాస్వాములవండి. బెస్ట్ విషెస్.

***  ***  సైకాలజీ టుడే తెలుగు పత్రికలో ఫిబ్రవరి 2018 సంచికలో ప్రచురించబడిన  ఆర్టికల్  ***  ***  

అంకురసంస్థ ఫ్లాప్ షో కాకూడదంటే ఆరు మెట్లు 6 Steps to Safe guard Your Start Up from Failures

6 Steps to Safe guard Your Start Up from Failures

Imagine that failure is common in any human effort. but that's not the final result until you accept it. These are the common things you can be conscious about to avoid failure in starting up.

1. Find whether the product/ service you offer is really needed

2. Make sure you are with right team who can bring value to current need and future of the venture. Hire slow , fire fast or whatever the rule but make sure you use human resources effectively

3. Have a mentor who can bring your abilities to assets of the organisation

4. Remember that great idea is useless until you act upon. So idea to execution is important. Execution itself is oxygen.

5. Manage your cash flow so that you have a systematic revenue stream, reviews of expenses and take decisions based on that.

యువత తాను చేయాలనుకున్న పనిని వేగంగా చేసే రోజులివి, టెక్నాలజీ ఇచ్చే సౌకర్యాలతో ఫింగర్ టిప్స్ మీదే బిజినెస్ ట్రిక్స్ నేర్చుకుంటున్నారు. మరి అలా అయితే ఎంట్రప్రెన్యూర్షిప్ మీద ప్రేమతో స్వతంత్రంగా స్టార్ట్ అప్ మొదలెట్టిన ప్రతి ఒక్కరు సక్సెస్ కావచ్చా? అసలు స్టార్ట్ అప్స్ ఫెయిల్ అవుతున్నాయా? అయితే కారణాలేమిటి? తాము చేపట్టిన వెంచర్ ఫెయిల్ కాకుండా ఉండాలంటే ఎలాంటి మెట్లు ఎక్కాలి? ఈ అంశాలను చర్చించేదుకే మన ఈ ఆర్టికల్. మరెందుకు ఆలస్యం, రండి  ఫెయిల్యూర్ ని ఎలా ఫెయిల్ చేయాలో నేర్చుకుందాం.   

***    ***    ***    ***    ***    ***

ఎంట్రప్రెన్యూర్, సి.ఈ.ఓ., ఫౌండర్ , స్టార్ట్ –అప్ ...ఈ పదాలు ఈ మధ్య కాలంలో బాగా వినపడుతున్నాయి. అయితే అంతే వేగంగా ప్రభుత్వాలు, ప్రైవేటు కంపెనీస్ అంకుర సంస్థలు (స్టార్ట్ –అప్స్) ని అనేక సౌకర్యాలతో ప్రోత్సహించే దశలో ఉంది. ఇటీవల హైదరాబాద్ లో జరిగిన గ్లోబల్ ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ సమ్మిట్ 2017 లో ప్రపంచదేశాల నుంచి దాదాపు 2000 మంది డెలిగేట్స్ వచ్చారు. రానున్న కాలంలో వారి సంస్థల కోసం , వాటి విజయం కోసం టెక్నాలజీ, డబ్బు, పాలసీ ల మార్పులు, మెంటర్స్ అవసరాల గురించి చర్చించారు. అయితే  ఇంత వేగంగా అనేక మంది అడుగుపెడుతున్నప్పుడు మరి మన స్టార్ట్ అప్ సక్సెస్ కావాలంటే ఏమి చేయాలి అసలు స్టార్ట్-అప్ లు ఫెయిల్ అవుతాయా? ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ లో యువత ఫెయిల్ ఎందుకు అవుతుంది?

అపజయానికి అతీతం కాదు: ఎంట్ర ప్రెన్యూర్షిప్ అనగానే "ప్రపంచానికి మంచి చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో ... కనీసం మీ ప్రాంత అవసరాలు తీర్చేలా సదుద్దేశ్యంతో ఉన్నపుడు ఎప్పటికైనా సక్సెస్ అవుతాం" అనుకుంటే మీరు పప్పులో కాలేసినట్లే. చదువులో, ఉద్యోగంలో ఫెయిల్ అయినట్లే ఎంట్రప్రెన్యూర్స్ అంకుర సంస్థలను అపజయం ఎదుర్కునే అవకాశాలు మెండుగా ఉన్నాయి.

 ప్రతి 10 స్టార్ట్ –అప్స్ లో 9 ఫెయిల్ అవుతాయి. చేదుగా ఉన్నా ఇది నిజం.  ట్రక్సన్ సంస్థ రిపోర్ట్ ప్రకారం దాదాపు 200 అంకుర సంస్థలు 2016 లో మూతబడ్డాయి. జొమాటో, స్విగ్గీ వంటి ఆహార పదార్థాలను , మంచి డిషెస్ ను ఇంటికే తీసుకువచ్చి ఇచ్చే ఫుడ్ స్టార్ట్ – అప్స్ మొదటిగా ఈ రంగంలో అడుగు పెట్టారు కాబట్టి నిలబడ్డారు, ప్రజలు వారినే ఫాలో అవుతున్నారు కానీ ఆ తర్వాత అలాగే ఇంకొంచం తక్కువ ధరలతో వచ్చినా కానీ సక్సెస్ కాలేదు. ఫ్లిప్ కార్ట్, అమెజాన్ వంటి సంస్థల లోకంలోంచి బయటికి వచ్చి చూస్తే ఊబర్ (Uber) వంటి దిగ్గజాలు కూడా 600 కోట్లకు పైగా నష్టాలను చూస్తున్నాయని ఇటీవల పత్రికలలో చదివాము. మనదేశంలో దాదాపు 17,000 టెక్నాలజీ ఆధారిత అంకుర సంస్థలు ఉంటే వాటిలో కేవలం 13 మాత్రమే 1 బిలియన్ విలువ కలిగిన యూనికార్న్ క్లబ్ లో ఉన్నాయి. ఈ 17 వేల అంకుర సంస్థలలో 2022 కేవలం పదిశాతమే మిగులుతాయని ఒక అంచనా. తమ ప్రోడక్ట్, సేవల ద్వారా ఈ ప్రపంచాన్నే మార్చేద్దాం అన్న ఆలోచనతో మొదలైన అంకుర సంస్థలు ఎందుకు ఇలా కనుమరుగైపోతున్నాయి? అవి తెలుసుకోవాలంటే ఈ ఐదు సోపానాలు గమనించాలి. మీ స్టార్ట్ అప్ దృష్టిలో ఉంచుకుని ఒక్కొక్క మెట్టు అధిరోహించండి. 

1.   అవసరం లేని ప్రోడక్ట్: ఒక ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ తాను అందిస్తున్న ప్రోడక్ట్ లేదా సర్వీస్ అవసరం ఎంత స్థాయిలో ఉంది అర్థం చేసుకోవాలి. దానిపై పని మొదలు పెట్టే సమయంలోనే మార్కెట్ రీసెర్చ్ చేయాలి. లేదా వర్క్ మొదలయ్యాక నిజంగా ప్రజలు ఈ ప్రోడక్ట్ ని తీసుకుంటున్నారా లేదా మనకు నచ్చింది కాబట్టి మాత్రమే చేస్తూ వెళ్తున్నామా అని గమనించాలి. కస్టమర్ల ప్రయారిటీలో లేకపోయినా, మీ కస్టమర్స్ తిరిగి ఆ అవసరాలకు మీ వద్దకు వచ్చేది లేదని అర్థమైనా నిజంగా దాని అవసరం ఎంతనేది ఆలోచించగలగాలి. ఒక సర్వేలో 42% స్టార్ట్ అప్స్ ఫెయిల్యూర్ కి కారణం  మార్కెట్ లేని ప్రోడక్ట్ అని తెలిసింది. మీ ప్రోడక్ట్, సేవ ఎంచుకున్న ఏరియాలో బాగా అవసరం ఉండాలి అనేది గుర్తుంచుకోండి ఎందుకంటే విలువనిచ్చే పనులు చేస్తే మూల్యం చెల్లిస్తారు , వేల్యూ ఉంటేనే ప్రైస్ ఇస్తారు.

2.   విలువైన బృందం: గత నెలల్లో చర్చించినట్లు ఎంట్ర ప్రెన్యూర్ గా ఎదిగే క్రమంలో బృందం చాలా కీలకం. బృందంలో ఆ ప్రోడక్ట్ , సర్వీస్ లను అద్భుతంగా అవసరమైన వారికి సరైన సమయంలో చేర్చే నేర్పు, నిరంతరం నూతనత్వం అందించగల సృజనాత్మకత, మీరు మాత్రమే చేయగల అంశాలు -  మీ యునిక్ సెల్లింగ్ ప్రిపోజిషన్ (USP) ని కమ్యూనికేట్ చేయగలిగే టాలెంట్ ఉన్న వారు ఉండాలి. అంకుర సంస్థలో ఏ సమయంలో ఎవరిని ఎలా వాడుకోవాలో తెలియకపోతే మానవ వనరులు సరిగా ఉపయోగపడవు. ఈ దశలో జోడి సరిగా లేని బృందం ఎదుగుదల ని చాలా ప్రభావితం చేస్తుంది. ఎంట్ర ప్రెన్యూర్షిప్ లో విజయాలు సాధించే బృందం సభ్యులందరి నైపుణ్యాలను వినియోగించుకుంటుంది, మార్కెట్ అవసరాలకు తగినట్లు మార్పులు చేయడానికి సిద్దంగా ఉంటుంది, అనుభవం లేకపోయినా కొత్త విధానాలలో వినియోగదారులను చేరేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది, కొత్త బ్రాండింగ్ తో ముందుకు వెళుతుంది, అనూహ్యంగా ఎదురయ్యే సవాళ్ళ సమయంలో తోటి వ్యక్తులతో సమతుల్యంగా మాట్లాడే సంస్కృతిని ప్రోత్సహిస్తుంది, గతంలోని అపజయాలకు కుంగి పోకుండా భవిష్యత్తు విజయం పై దృష్టి పెడుతుంది. 

3.   మెంటార్ ఆవశ్యకత: ఒక అంకుర సంస్థ కు మెంటార్ ఉండడం చాలా మంచిది లేదంటే ప్రతి చిన్న పనికి తప్పొప్పులు మీద పట్టులేకుండానే పని చేయాల్సి వస్తుంది. మెంటార్స్  తమ అనుభవంతో ఐడియా ఎలా ముందుకు తీసుకెళ్ళవచ్చో చెప్పగలరు, ప్రాక్టికల్ సవాళ్ళను ఊహించి ముందుగా మిమ్మల్ని ఎలర్ట్ చేయగలరు, మీరు గమనించని అవకాశాలు, వనరులను పక్షి దృష్టితో (బర్డ్స్ ఐ వ్యూ ) అర్థం చేసుకుని మీరు ఆ అవకాశాలను ఉపయోగించుకునేలా సపోర్ట్ చేస్తారు. టెక్నికల్, జనరల్, బిజినెస్ ప్రాసెస్, ఫండ్ రైజింగ్ లో మెంటార్ సపోర్ట్ ఉన్నవారికి విజయావకాశాలు ఎక్కువ.      

4.   ఆలోచనకు – ఆచరణకు దూరం : ఒక గొప్ప ఐడియా అంకుర సంస్థ రూపు దిద్దుకోవాలంటే పేరు, రిజిస్ట్రేషన్, లోగో డిజైన్, కాప్షన్ లైన్ అనుకుంటే దానికంటే అమాయకత్వం ఇంకోటి ఉండదు. ఆ ఐడియాని అమలుచేయాల్సిన విధానాలపై మొదట్లో మీకు ఒక క్లారిటీ ఉంటుంది. అది చూసింది, లేదా ఇతరులు చేసింది, లేదా మరో బిజినెస్ మోడల్ నుంచి వచ్చిందో అయి ఉండొచ్చు. లేదా నూతన ఆవిష్కరణ అయుండొచ్చు. కానీ దానిని మీరు అమలు చేస్తూ ఉన్నప్పుడు ఇంకా చెప్పాలంటే లక్ష్యాలు పెట్టుకుని నూరు శాతం ప్రయతించినపుడు వాటి లో వాస్తవ పరిస్థితులు తెలుస్తాయి. సో గ్రేట్ ఐడియా కంటే గ్రేట్ యాక్షన్ ముఖ్యం. బరిలోకి దిగితేనే గెలుపు దిశలో అడుగులు పడినట్లు ఆటే ఆడకుండా గెలుపు వీలుకాదు. అందుకే అంకురా సంస్థలు వారి ఆలోచనకు – ఆచరణకు మధ్య దూరం అర్థం చేసుకుని సయోధ్య తో ముందుకు వెళ్ళాలి.  

5.   కాష్ ఫ్లో: ఒక అంకుర సంస్థ అందిస్తున్న వస్తువు,  సేవలు ద్వారా డబ్బుని సృష్టించాలి. ఆ డబ్బు అన్ని ఖర్చులనూ మొదటి నెలలోనే తీర్చనప్పటికీ కనీసం వీలైనంత త్వరగా ఆ డబ్బు ఆ పనికి అయ్యే ఇన్ పుట్ కాస్ట్ కంటే ఎక్కువ ఉండాలి. అన్ని ఖర్చులూ పోను కొంత డబ్బు మిగిలి బిజినెస్ విజయవంతంగా నడవాలంటే ఈ కాష్ ఫ్లో లో వివరాలు స్పష్టంగా తెలియాలి. సంవత్సరం చివరికి ఇన్ని సేల్స్ అయితే కహ్శ్ర్చులు పోను ఇంత మిగులుతుంది అనే ఫైనల్ బాలన్స్ మాత్రమే తెలిసినా కాష్ ఫ్లో వచ్చినట్లు కాదు నీకు ప్రతి నెలా ట్రెండ్ తెలియాలి. ఐడియా తో లవ్ లో పడి స్టార్ట్ అప్ మొదలుపెట్టి నాకు డబ్బు గురించి ఏమి తెలియదు అంటే జీవితంలో ఆర్ధిక సవాళ్ళకు రెడీ  ఉండాల్సుంటుంది. గుర్తుంచుకోండి మీరు విలువైన ప్రోడక్ట్ ఇవ్వాలి, అందుకు తగిన డబ్బు తీసుకోవాలి. అదే ఎక్కువ కాలం నడపగల అంకుర వ్యాపారం.  

ఈ ఐదు విషయాలు అర్థం చేసుకుంటే  అంకుర సంస్థ నడిపే ఎంట్ర ప్రెన్యూర్స్ ఫెయిల్ అవకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవచ్చు. వీటితో పాటు నిరంతర స్వయం ప్రేరణ, అకుంటిత దీక్ష, అవసరమైనంత సమయం నిర్మాణాత్మకంగా పనిచేయడం, కొత్తగా చేసిన పైలట్ ప్రాజెక్ట్ రెస్పాన్స్ దృష్టిలో పెట్టుకుని మార్పులు చేసుకోవటం, సరైన సమయంలో సరైన పనులు చేయగలగటం, మార్కెట్ అంచనా, విచ్చిన్న సాంకేతికత (డిస్రప్టివ్ టెక్నాలజీ), మార్కెట్ లీడర్ బెంచ్ మార్కింగ్ ని ఎదుర్కోగలగటం, ఎంత అవసరమో అంతే ఫండ్ రైజ్ చేసుకోవటం వంటి అంశాలు కూడా కీలకమైన అంశాలు.    

ఈ వ్యాసం "ఫెయిల్ అవుతారు" అని భయపెట్టడానికి రాయలేదు; వాస్తవాలు ఎలా ఉంటాయో చెప్పడానికి రాసాను. కాబట్టి ఈ కీలక అంశాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని అంకుర సంస్థ స్థాపించి మరింత ఫలవంతంగా మీ ప్రయత్నాలుచేసి ప్రధాని చెప్పినట్లు స్టాండ్ అప్ -  స్టార్ట్ అప్ –  స్కేల్ అప్ అంటూ ముందుకు వెళ్ళండి. మీ ఆలోచనలే ఆవిష్కరణలు కావాలని, మీరూ ఇండియా గ్రోత్ స్టొరీ లో భాగం కావాలని  ఆకాక్షిస్తున్నాం.

***  ***  ***  సైకాలజీ టుడే, జనవరి  2018 తెలుగు పత్రికలో ప్రచురించబడిన  ఆర్టికల్  ***  ***  ***